Bestuurlijke samenvatting

In de resultaten van 2023 zien we beter terug dan voorheen dat onze aanpak maatschappelijk effect heeft. We voegen waarde toe aan de Weerter samenleving. Onze inwoners hebben bij het opstellen van de strategische visie aangegeven, dat ze 5 waarden belangrijk vinden voor de toekomst van Weert. In 2023 lag de focus op bouwen, voorzieningenniveau, gezondheid, energietransitie en regionale samenwerking.

‘Goed wonen voor iedere doelgroep’ is de eerste waarde die inwoners, ondernemers en partners belangrijk vinden. Weert groeit en blijft groeien. In maart 2023 tekenden provincie, gemeenten, woningcorporaties en Waterschap Limburg de Woondeal Limburg. Met de Woondeal willen we in de provincie Limburg 26.550 extra woningen tot 2030 realiseren, 12.000 woningen slopen en onderzoeken of het aantal te bouwen woningen met 20.000 kan worden verhoogd. Voor Weert is de Gebiedsvisie Keent & Moesel, met 238 woningen, een sleutelproject voor de versnelling van deze woningbouwopgave. 102 Sociale huurwoningen maken deel uit van dit project. De woningvoorraad in Weert is in 2023 netto met 236 woningen toegenomen tot 23.832. Deze toename is vooral te danken aan de bouw van woningen  Laarveld fase 3.
Passende huisvesting is voor alle doelgroepen belangrijk, ook voor specifieke inwonersgroepen. In 2023 zijn 41 woningen opgeleverd in het sociale huursegment, we vangen 450 ontheemden uit Oekraïne op en we bieden huisvesting aan 87 statushouders. Voor internationale werknemers krijgt Weert 664 extra shortstay logiesplaatsen. Ook zijn 64 startersleningen verstrekt.
Een subsidie van € 56.450 is toegekend aan 20 monumenten om ons erfgoed te behouden en te versterken.

‘Iedereen doet mee’ is de tweede belangrijke waarde voor de ontwikkeling van Weert. Financieel was 2023 voor veel inwoners, door de prijsinflatie en energiecrisis, een moeilijk jaar. Daarom is extra ingezet op het armoedebeleid. Inwoners en verenigingen zijn ondersteund met extra subsidies. Energiefixers zijn ingezet bij inwoners met energiearmoede om aan huis te helpen bij maatregelen om het huis energiezuiniger te maken. En de Warm Wonen in Weert winkel hielp bij het energiezuinig maken van woningen. Met GALA (Gezond en Actief Leven Akkoord) is een impuls gegeven aan het gezondheidsbeleid en is geld beschikbaar gesteld voor allerlei projecten die de positieve gezondheid bevorderen en de lokale sociale basis versterken.  
Sporten, bewegen en elkaar ontmoeten vinden wij belangrijk. Met onder meer de realisatie van Open Park Weert maken we dit mogelijk. De kaders zijn vastgesteld, nu worden de plannen voor de binnensportaccommodatie, de buitensportaccommodatie en de herinrichting van het sportpark uitgewerkt.
In de wijk Boshoven realiseren we een vierde Integraal Kind Centrum (IKC). In 2023 is de locatiekeuze gemaakt en is gestart met het opstellen van een programma van eisen. Ook zijn er gesprekken gevoerd met Stichting Limburgs Voorgezet Onderwijs (LVO) over de huisvesting van de Voortgezet Onderwijs scholen in Weert. Voor VSO De Maaskei kan definitieve huisvesting worden gerealiseerd binnen het gebouw van de Philips van Horne.

De waarde ‘natuurlijke en landschappelijke kwaliteit’ staat hoog op de lijst van prioriteiten. In 2023 is gewerkt aan het klimaatbestendiger en biodiverser maken van de leefomgeving door vergroening van de stedelijke leefomgeving en uitbreiding van het areaal aan bos en natuur. Zo is 10ha bos aangelegd en zijn 3 schoolpleinen vergroend. Met de aanleg van een fruitboomgaard en voedselbos is geïnvesteerd in de verbinding tussen stad en land. Verder is de uitbreiding van het recreatieve wandelroutenetwerk voorbereid en zijn subsidies verkregen voor de ontsluiting van het urnenveld Boshoverheide. We zijn in gesprek met ondernemers, belangenorganisaties en provincie over de transitie en opgaven van het buitengebied. Met PiO Weerterland creëren we draagvlak voor projecten en ontwikkelingen in het buitengebied, zoals natuur-inclusieve landbouw, biobased teelten en optimalisatie van bedrijfsvoering door middel van vrijwillige kavelruil.

Samen met het Natuur- en milieucentrum de IJzeren Man werkt de gemeente op het vlak van educatie en informatie aan het verbreden van de kennis en de verhalen van het Weerter landschap, klimaat en duurzaamheid. Het gebied Weert-Nederweert-Leudal is in 2023 aangemerkt als Leader-gebied. Met dit Europees subsidieprogramma kunnen organisaties in het buitengebied projecten realiseren die bijdragen aan de leefbaarheid en duurzaamheid. Door de samenwerkende partners van het grenspark Kempen~Broek is in 2023 de aanvraag tot erkenning als Unesco Mens- en biosfeergebied ingediend. In 2024 komt hiervan de uitslag. Samen met ondernemers is het Toeristisch Platform Weert opgericht waarmee toeristisch-recreatieve projecten geïnitieerd en gerealiseerd worden, zoals inspiratiepunten.

‘Duurzaam en innovatief ondernemen en leven’ gaat over de juiste balans tussen mens, economie en natuur. In 2023 is samen met Parkmanagement geïnvesteerd in Bedrijven Investerings Zones (BIZ-en), omdat een goede samenwerking van ondernemers op bedrijventerreinen leidt tot een goed vestigingsklimaat.  Met als resultaat de oprichting van BIZ Weerter Boulevard en de verlenging van BIZ de Kempen.
Met partners van de lokale arbeidsmarktagenda is ingezet op een betere aansluiting van opleiding en werk bijvoorbeeld door gastlessen op scholen. Met als doel te zorgen voor nieuwe aanwas op de werkvloer. In april werd de nieuwe BIZ-binnenstad actief en Streetwise is ingezet bij het invullen van leegstaande panden en versterken van het ondernemerschap. Binnen het project Beekstraatkwartier is gewerkt aan de onderbouwing en voorbereiding van een scenariokeuze. In 2024 maakt de raad een principekeuze over de aanpak.
In 2023 zijn vanuit het Uitvoeringsprogramma Impuls Cultuursector twee tijdelijke subsidieregelingen ingesteld voor de amateurkunstsector en voor nieuwe initiatieven. De culturele instellingen hebben een cultuurcoördinator aangesteld die onder andere initiatieven helpt te ontwikkelen en samenwerking stimuleert.
Zuyd Hogeschool (lectoraat Innovatief Ondernemen), gemeente Weert en de Nederlandse Spoorwegen hebben in 2023 het circulaire living lab 'Zuyd Perron Circulair Weert' geopend (leren, inspireren en exposeren).
Omdat het belang van de maakindustrie in Weert groot is en er veel concurrentie is op de arbeidsmarkt, diende de raad in 2023 een motie in om te komen tot een MBO campus. In 2023 zijn de eerste stappen gezet om te komen tot de Techniekcampus Weert; de partijen die hiervoor nodig zijn in beeld gebracht en de eerste gesprekken zijn gevoerd.
Voor de energietransitie zijn stappen gezet in het verduurzamen van woningen door informatie en advies aan inwoners binnen de aanpak Warm Wonen in Weert. Steeds meer panden in Weert worden aardgasvrijproof. Een nieuw geopend zonnepark levert een deel van de duurzame energie in onze gemeente. De energietransitie is op gang en leidt tot een eerlijker, kansrijk en groen Weert.  

‘Goed ontsloten en verweven met de regio’ is de vijfde en laatste waarde die belangrijk is voor de toekomst van Weert. Deze pijler kent twee kanten namelijk fysieke ontsluiting van Weert en de samenwerking met organisaties en partners over onze gemeentegrenzen.
In 2023 hebben medewerkers van ‘Midden Limburg Bereikbaar’ ter verbetering van de verkeersveiligheid fietscontroles uitgevoerd en fietscursussen gegeven aan jongeren en ouderen om hen wegwijs te maken in het verkeer. Ook zijn er cursussen gegeven over hoe om te gaan met fietsspiegels en aanschaf van fietshelmen. In 2023 is voorgesorteerd op de uitvoering van een verkeersstudie naar de doorstroming op de Ringbaan Noord ter hoogte van Boshoven voor de bereikbaarheid van bedrijventerreinen, woonwijken en voorzieningen waaronder sportpark Boshoven. In 2023 is op het dossier treinverbinding Antwerpen-Hamont-Weert voortgang geboekt. Het opgestelde rapport 'Meest-kansrijke-optie voor Weert' ligt ter besluitvorming bij de Tweede Kamer.
In de regio Midden-Limburg neemt Weert actief deel aan regionale overleggen en initiatieven. Zo is via Samenwerking Midden-Limburg (SML) de aanvraag voor de 5e tranche Regiodeal Midden Limburg ingediend en deze is inmiddels begin 2024 verzilverd. Het voorzitterschap van SML ligt voor 2 jaar bij de gemeente Weert. Weert grenst aan Brabant en België en ligt dichtbij Duitsland. Hier liggen nog meer kansen voor samenwerking waar de welvaart van Weert bij is gebaat.

Om alle hiervoor omschreven effecten in de Weerter samenleving te realiseren is een professionele, betrouwbare en wendbare gemeentelijke organisatie nodig waar medewerkers graag werken.
Gezien de technologische en maatschappelijke ontwikkelingen is in 2023 prioriteit gegeven aan het actualiseren van het informatiebeleid, het privacy beleid en informatiebeveiligingsbeleid. Met vernieuwde technologie is verder gewerkt aan toepassingen voor het laagdrempelig en sneller aanbieden van onderdelen van de dienstverlening voor de uitvoering van het minimabeleid in het sociaal domein. Met Business Intelligence (BI) software zijn dashboards ontwikkeld voor  de gemeentelijke begroting en is gestart met de ontwikkeling van dashboards ter ondersteuning van maatschappelijke opgaven zoals de energietransitie.
Er is meer sturing op de inzet van gemeentelijke sociale media kanalen richting specifieke doelgroepen. Deze sturing en richting is vastgelegd in de sociale mediastrategie.
Ook is het beleidskader participatie vastgesteld. Hierin is de ambitie ‘Samen Doen’ beschreven.  Het beleidskader geeft aan op welke manier de gemeente Weert aan inwoner- en overheidsparticipatie invulling wil geven.
In 2023 zijn verdere stappen gezet om als gemeentelijke organisatie te voldoen aan de Wet open overheid (Woo); er zijn medewerkers per afdeling benoemd als Woo ambassadeur en er is een instructie gemaakt voor de afwikkeling van verzoeken tot openbaarmaking.
Er is een fraude-analyse opgesteld om kwetsbare functies in beeld te krijgen, zodat risico op fraude wordt geminimaliseerd en gemeente Weert een betrouwbare organisatie is voor inwoners, partners en bezoekers.